Günlük Gelişmeler

Ekonomik Güven Endeksi, Ağustos 2024

TÜİK’in 29.08.2024 tarihinde açıkladığı ekonomik güven endeksi 93,1 oldu.
Ekonomik güven endeksi Temmuz ayında 94,4 iken, Ağustos ayında %1,3 oranında azalarak 93,1 değerini aldı.
Bir önceki aya göre Ağustos ayında tüketici güven endeksi %0,6 oranında artarak 76,4 değerini, reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi %0,7 oranında azalarak 98,0 değerini, hizmet sektörü güven endeksi %2,0 oranında azalarak 111,8 değerini, perakende ticaret sektörü güven endeksi %0,8 oranında artarak 107,9 değerini, inşaat sektörü güven endeksi %1,1 oranında artarak 88,0 değerini aldı.

Teşvik İptallerinde Geri Ödeme Şartları Netleşti

Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Değişiklik Yapılmasına Dair 8860 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı 29.08.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Teşvik belgelerinin iptal edilmesi veya kısmi müeyyide uygulanması halinde fazladan ödenen faiz veya kar payı desteğinin geri alınmasına ilişkin faiz ve gecikme zammı oranları belirginleştirildi.

Yeşil Mutabakata Uyum Projesi Desteği

• Programa cari yıldan önceki son üç takvim yılında toplam 300.000 ABD Doları ve üzeri ihracat yapan imalatçı ve ihracatçı şirketler başvuru yapabilir.

• İhracat tutarı hesaplanırken organik bağ bulunan şirketlerin ihracatı da (ihraç kayıtlı satışlar hariç) dikkate alınır.

• Programın amacı, şirketlerin Avrupa Yeşil Mutabakatına uyumunu sağlamak için ihtiyaç duyacağı danışmanlık hizmetlerine ulaşımını kolaylaştırmaktır.

• Ayrıca, sürdürülebilirlik ve yeşil mutabakat sürecini başarı ile yürüten firmaların üretici ve tüketici nezdinde farkındalığının Responsible® markası ile artırılması hedeflenmektedir.

• Program kapsamında sürdürülebilirlik ve bilişim danışmanlığı hizmeti giderleri desteklenecektir. Danışmanlık hizmeti giderleri 5 yıl süresince %50 oranında ve toplamda 10.000.000 TL’ye kadar desteklenecektir.

TCMB: Enflasyonda Kalıcı Düşüş Sağlanana Kadar Sıkı Para Politikası Sürecek

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Ağustos ayı para politikası kurulu toplantısının özetini yayımladı. Özette, aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana kadar sıkı para politikasının sürdürüleceği ifade edildi. Raporda, parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkileri dikkate alınarak politika faizinin sabit tutulmasına karar verildiği ve enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karşı temkinli duruşun vurgulandığı belirtildi.

Kamu İçin İşgücü Uyum Programı

İşgücü Uyum Programı Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliği 29.08.2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik, işsizlere bilgi, beceri ve çalışma alışkanlığı kazandırmayı hedefleyen programların, kamu kurumları ile iş birliği yapılarak uygulanmasını öngörmektedir.

• Engelli, yaşlı ve hasta bakımı, tarımsal faaliyetler, kamusal alanların bakımı gibi alanlarda İUP düzenlenebilir.

• İUP’lar kamu kurumları ve kuruluşları ile işbirliği yapılarak düzenlenir.

• Programlara katılmak için Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, Kurum’a kayıtlı olmak ve belirli diğer şartları sağlamak gereklidir.

• Program süresi boyunca devam zorunluluğu vardır ve belirli şartlar altında izin kullanılabilir.

• Yüklenici, katılımcıların uygun nitelikte olmasını sağlamaktan ve gerekli eğitimleri vermekten sorumludur.

• İUP’ların denetiminden yüklenici sorumludur; yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere yaptırımlar uygulanır.

• Programın yürütülmesi için gerekli ödenekler Genel Müdürlük tarafından belirlenir ve denetimler sonrası ödeme yapılır.

ILO Raporu: Engelli Bireylerin İstihdam ve Ücretleri

Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) yeni raporuna göre, engelli bireyler işgücü piyasasında daha az temsil ediliyor ve diğer çalışanlara göre daha az kazanıyorlar. Raporda, engelli çalışanların saat başına ortalama %12 daha az ücret aldığı ve bu farkın büyük bir kısmının (%9) eğitim, yaş ve iş türü gibi faktörlerle açıklanamayacağı belirtiliyor. Düşük gelirli ülkelerde bu fark %26’ya kadar çıkıyor. Engelli kadınlar ise engelli erkeklere göre daha da düşük ücretlerle karşı karşıya. Engelli bireylerin işgücü piyasasına katılım oranı oldukça düşük ve daha fazla kapsayıcılık için ilerleme yavaş ilerliyor. ILO, engelli bireylerin işgücü piyasasına katılımını artırmak için çeşitli önerilerde bulunuyor.

AB’de Yeşil Finans Davası

Çeşitli sivil toplum kuruluşları, Avrupa Birliği’nin fosil yakıtlı uçak ve gemileri yeşil olarak sınıflandıran sürdürülebilir finans kriterlerine karşı hukuki süreç başlattı. Belçika, Hollanda ve Avusturya gibi ülkelerdeki çevre STK’ları, fosil yakıtlı uçak ve gemilerin AB’nin sürdürülebilir finans mevzuatına dahil edilmesine itiraz ediyor. STK’lar, AB Komisyonu’nun havacılık ve gemi taşımacılığına yönelik kriterlerinin yetersiz olduğunu belirterek, bu kriterlerin gözden geçirilmesi için Avrupa Adalet Divanı’nda dava açtı. AB ise, yakıt tasarruflu yeni uçaklar ve sıvılaştırılmış doğalgazla çalışan gemilere yapılan yatırımları sürdürülebilir sınıflandırmasına dahil ederek emisyonları azaltmayı hedefliyor.

IFO Anketi: Almanya Ekonomisi Krizde, Toparlanma Umutları Zayıflıyor

Münih merkezli Ekonomi Araştırma Enstitüsü (IFO), Ağustos ayı Almanya İş Anketi sonuçlarını açıkladı. İş iklimi endeksi, Ağustos’ta 87’den 86,6’ya geriledi; bu, ekonomistlerin 86 olan beklentisinin biraz üzerinde gerçekleşti .Beklenti endeksi 87’den 86,8’e, cari koşullar endeksi ise 87,1’den 86,5’e düştü.

IFO Başkanı Clemens Fuest, Almanya ekonomisinin krize girdiğini, imalat ve hizmet sektörlerinde beklentilerin kötüleştiğini belirtti. Ülkede imalat sektöründeki sıkıntılar ve zayıf tüketici harcamaları nedeniyle 2024’te toparlanma umutları zayıfladı. Alman ekonomisi ikinci çeyrekte %0,1 daraldı. Avrupa Merkez Bankası’nın Haziran ayında başladığı ve Eylül’de devam edeceği sinyali verdiği faiz indirimlerinin ekonomiyi desteklemesi bekleniyor.

Çalışanların İzin Günleri ve Sosyal Faaliyet Tercihleri Üzerine Eleman.net Anketi

Eleman.net tarafından düzenlenen ve Türkiye genelinde mavi yaka ve ara kademede çalışan bireylerin katılımıyla gerçekleştirilen anket, çalışanların izin günlerini nasıl değerlendirdiklerine, sosyal faaliyet tercihlerine ve bu tercihlerdeki ekonomik faktörlerin etkisine dair önemli bulgular ortaya koymuştur. Araştırma, çalışanların sosyal yaşamlarındaki değişimleri ve bu değişimlerin iş hayatı ile toplumsal yaşama etkilerini anlamayı amaçlamaktadır.

İzin Günleri ve Tatil Tercihleri

• Katılımcıların %55’i haftada iki gün, %43’ü bir gün ve %3’ü üç veya daha fazla gün izin kullandıklarını belirtmiştir.

• Çalışanların büyük bir çoğunluğu izin günlerini evde geçirme eğilimindedir. Katılımcıların %49’u izin günlerinde aileleriyle zaman geçirdiğini, %30’u dinlenip evde vakit geçirdiğini ifade etmiştir. Sosyal aktiviteler ise daha düşük oranlarda tercih edilmektedir: %10 arkadaşlarıyla vakit geçirdiğini, %6 spor veya egzersiz yaptığını, %5 ise ek iş yaptığını belirtmiştir.

  
  

Sosyal Faaliyetlere Katılım ve Ekonomik Etkiler

• Katılımcıların %73’ü, son bir yılda sosyalleşmeye ayırdıkları bütçeyi azalttıklarını belirtmiştir. Bu durum, çalışanların sosyal yaşamlarındaki kısıtlamaların arttığını göstermektedir.

• Sosyal faaliyetlerdeki bu değişimin başlıca nedenleri olarak geçim masraflarındaki artış (%53), sosyal faaliyetlerin maliyetlerindeki artış (%26) ve birikim yapma isteği (%17) öne çıkmıştır.

Kültürel Etkinliklere Katılım

• Çalışanların %53’ü son bir yıl içinde tiyatro, konser, sinema gibi kültürel etkinliklere hiç katılmadığını belirtmiştir. %34’ü beş defa veya daha az katılım sağladığını, %13’ü ise beş defadan fazla katıldığını ifade etmiştir.

  
  

Araştırma sonuçları, ekonomik baskıların çalışanların sosyal yaşamlarını nasıl etkilediğini ortaya koymaktadır. İzin günlerinin çoğunlukla evde geçirilmesi ve kültürel etkinliklere katılımın azalması, çalışanların sosyal izolasyonunu artıran faktörler arasında yer almaktadır. Eleman.net CEO’su Levent Dicle, bu durumun çalışanların yaşam kalitesini düşürdüğünü ve toplumsal huzuru tehdit ettiğini belirtmiştir. Artan geçim masrafları, sosyal hayata katılımı kısıtlayarak iş yerlerindeki verimliliği ve genel toplumsal sağlığı olumsuz yönde etkilemektedir.

Resmî Tatilin Cuma Gününe Rastlaması Durumunda Cumartesi Günü Genel Tatil Günü Olarak Değerlendirilebilir mi?

“Davacı genel tatil günü olan Cuma gününden sonraki Cumartesi gününün de genel tatil günü olarak değerlendirilmesini talep etmektedir.

Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun’un 2/D maddesinde; “Bu kanunda belirtilen Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Cuma akşamı sona erdiğinde müteakip Cumartesi gününün tamamı tatil yapılır…” hükmü yer almaktadır.

Kanunun bu maddesinin düzenleniş amacı, kanunun yayınlandığı tarihte Cumartesi günleri saat 13’e kadar çalışma yapılmasıdır.

Yasa belirtilen maddesiyle bu süreyi de tatil gününün kapsamı içine almış olup, Cumartesi gününün genel tatil günü olarak kabulü mümkün değildir. Bugünün de normal Cumartesi günü olarak değerlendirilmesi gerekir.

Ayrıca yukarıda belirtilen yasa da genel tatil günlerinin kaç gün olduğu da belirtilmiştir. İlgili toplu iş sözleşmesinde Cumartesi günleri çalışma yapılması halinde ödenecek ücrette açıkça belirtilmiştir.

Yine 1475 sayılı İş Kanununun 38. maddesinde de Cumartesi günü ücreti düzenlendiği gibi yasanın 42. maddesinde de genel tatil günü ücretinin hangi günler için ödeneceği belirtilmektedir.

Bütün bu yasal düzenlemeler karşısında son günü Cumaya gelen tatil gününü takip eden Cumartesi gününün de genel tatil günü olarak kabul edilmesi mümkün olamayacağından, usul ve yasaya aykırı olarak verilmiş olan mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.”

Yargıtay 9. HD. E. No.2003/17269 – K. No. 2003/16543 1475/38,42 – Tarihi: 9.10.2003 4857/47  2429/2/D

Yargılamada Gizli Kayıtların Kullanımı: Fransız Yüksek Mahkemesi’nden Önemli Karar

Bir çalışanın, işvereninin baskısıyla karşılıklı fesih sözleşmesi imzalamak zorunda kaldığını iddia ettiği davada, çalışan işverenin rızası olmadan yapılan bir görüşmenin kaydının dökümünü mahkemeye sundu. Temyiz Mahkemesi, bu dökümü otomatik olarak kabul edilemez buldu, ancak Fransız Yüksek Mahkemesi, bu delilin kabul edilmesinin yargılamanın genel adaletini etkileyip etkilemediğinin değerlendirilmesi gerektiğine karar verdi. Mahkeme, bu delilin gerçeği ortaya çıkarmanın tek yolu olup olmadığını ve özel hayatın gizliliği üzerindeki etkisinin orantılı olup olmadığını incelemeliydi.

Bu karar, yetkisiz kaydın her zaman kabul edilebilir olacağı anlamına gelmez. Fransız Yüksek Mahkemesi’nin yakın tarihli bir kararında, çalışanın davasını başka yollarla da kanıtlayabileceği durumlarda, bu tür delillerin kabul edilemez olduğuna hükmetmiştir.

Edirne’de Hazır Beton Firmalarına Rekabet Soruşturması

Rekabet Kurulu, Edirne’nin Keşan ilçesinde faaliyet gösteren Zofunlar Beton Üretim Pazarlama San. ve Tic. AŞ, Saros Hazır Beton İnş. Madencilik San. ve Tic. AŞ, ve Serin Beton İnş. Taah. İnş. Malz. Hafr. Taş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında soruşturma başlattı. Bu firmaların, birlikte fiyat belirlemek, müşteri paylaşımı yapmak ve rekabete hassas bilgi değişimi gibi faaliyetlerle 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un4. maddesini ihlal ettikleri iddiası üzerine yürütülen ön araştırma sonucunda, Rekabet Kurulu bu bulguları ciddi ve yeterli bularak soruşturma açılmasına karar verdi.

SORU: Resmi tatilde sadece 1 saat çalışan işçiye bayram mesaisi olarak 1 günlük mü ücret ödenir?

CEVAP: Evet, 1 saat bile çalışsa tam günlük ücret alıyor.

Aynı kuralımız hafta tatili için de geçerlidir.

Bunu Biliyor Muydunuz?

Yıllık İzin

• İşe başlanılan tarihten itibaren, deneme süresi dahil olmak üzere en az bir yıl çalışılması durumunda, yıllık ücretli izne hak kazanılır.

• Aynı işverene ait farklı işyerlerinde ardı ardına ya da belirli tarihlerde çalışmışsa, bu işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplanması gerekmektedir.

• Yıllık izin süreleri, işyerindeki kıdeme göre belirlenir.

• İşverenle mutabık kalarak, yıllık izinler en az 10 gün olmak üzere birden fazla parçaya bölerek kullanılabilir.

• İşverenin, işyerinde çalışan tüm işçilerin yıllık izinlerini gösteren bir kayıt tutma zorunluluğu vardır.

• Her hizmet yılına ait yıllık izin, bir sonraki hizmet yılı içerisinde kullanılabilir.